Cách Bổ Sung Enzyme Trong Chăn Nuôi Hiệu Quả

Bạn đang thắc mắc làm sao để bổ sung enzyme giúp vật nuôi tiêu hóa tốt hơn, tăng trọng nhanh hơn và giảm chi phí thức ăn? Bài viết này chia sẻ 5 cách bổ sung enzyme trong chăn nuôi giúp tối ưu hiệu quả kinh tế và cải thiện sức khỏe đàn vật nuôi.

1. Enzyme trong chăn nuôi là gì và vì sao cần thiết?

Enzyme là protein sinh học có vai trò xúc tác cho các phản ứng hóa học trong cơ thể. Trong chăn nuôi, enzyme tiêu hóa được bổ sung để phân giải các chất khó hấp thu trong khẩu phần như tinh bột, protein, cellulose, phytate..., giúp vật nuôi tận dụng dinh dưỡng tốt hơn.

Vai trò của enzyme trong chăn nuôi:

• Tăng hiệu quả tiêu hóa và hấp thu dưỡng chất.
• Giảm chi phí thức ăn nhờ tận dụng tối đa nguyên liệu.
  Tăng trọng nhanh, cải thiện hệ số chuyển hóa thức ăn (FCR).
• Giảm mùi hôi phân, thân thiện với môi trường.
• Tăng sức đề kháng, giảm nhu cầu kháng sinh.

Các enzyme phổ biến: amylase, xylanase, protease, phytase, cellulase, lipase...

2. Bổ Sung Enzyme Trong Chăn Nuôi — Chi Tiết & Thiết Thực

Việc lựa chọn phương thức bổ sung enzyme phù hợp có thể quyết định hiệu quả tiêu hóa, tăng trọng, chi phí và cả sức khỏe đàn vật nuôi. Dưới đây là 5 cách ứng dụng enzyme chi tiết, kèm ví dụ nghiên cứu thực tế để minh chứng hiệu quả:

2.1. Trộn trực tiếp enzyme vào thức ăn hỗn hợp (Premix)

Chi tiết:

• Enzyme dạng bột hoặc dung dịch được trộn đều vào nguyên liệu thức ăn trước khi gia nhiệt (nếu có), theo liều lượng khuyến cáo từ nhà sản xuất.
• Cần đảm bảo trộn đều để tránh phân bố không đồng nhất, gây hiệu quả khác nhau giữa lô thức ăn.

Ví dụ nghiên cứu:

• Nghiên cứu về lợn thịt cho thấy bổ sung enzyme (protease, xylanase, phytase…) vào cám ngô, đậu nành giúp nâng cao chỉ số hấp thụ phospho (ATTD-P) lên đến +10–19% so với nhóm không dùng enzyme.
• Một phân tích tổng hợp trên gia cầm cũng cho thấy khi trộn enzyme đa chức năng (amylase, xylanase, protease…), gà con cải thiện tăng trọng và hệ số chuyển hóa thức ăn rõ rệt; đồng thời đường ruột khỏe mạnh hơn nhờ cấu trúc nhung mao ruột cải thiện.

2.2. Trộn enzyme vào thức ăn dạng viên ép nguội (Cold pellet) hoặc phun sau ép

Chi tiết:

• Tránh nhiệt độ cao trong quá trình ép sẽ làm mất hoạt tính enzyme.
• Phương pháp cold-pelleting hoặc phun enzyme sau khi đã ép viên bảo tồn chức năng enzyme tốt hơn.

Lý do cần thiết:

• Nhiệt độ quá cao (>70–80°C) dễ khiến enzyme bị phân hủy, giảm hiệu quả.
• Với cold pellet, enzyme hoạt tính được bảo toàn, dẫn đến hiệu quả tăng hấp thu rõ rệt.

Dẫn chứng:

• Đã có nhiều báo cáo cho thấy feed enzymes cần chịu đựng xử lý nhiệt; các loại như beta propeller phytase được thiết kế có khả năng ổn định ở nhiệt độ cao (~80–85°C) để phù hợp với quy trình ép viên công nghiệp
   

2.3. Sử dụng chế phẩm sinh học (Probiotic) chứa enzyme

Chi tiết:

• Các probiotic (men vi sinh) như Bacillus subtilis, S. cerevisiae có khả năng sản sinh enzyme như protease, amylase hay xylanase khi vào đường ruột.
• Kết hợp lợi khuẩn hữu ích với khả năng nhả enzyme giúp cải thiện tiêu hóa, tăng sức đề kháng và cân bằng hệ vi sinh ruột.

Dẫn chứng:

• Theo tổng quan từ nhiều nghiên cứu, enzyme ngoại sinh (ví dụ protease, xylanase, phytase) không những nâng cao khả năng tiêu hóa, mà còn cải thiện sức khỏe ruột và hệ vi sinh ở gà, heo.
   

2.4. Bổ sung enzyme qua men ủ thức ăn (fermented feed)

Chi tiết:

• Phương pháp men ủ kết hợp enzyme và vi sinh (như trong ủ bắp, khoai mì, cám...) giúp phân giải acid phytic, xơ cellulose và các chất chống dinh dưỡng trước khi cho ăn.
• Quá trình ủ giúp thức ăn mềm hơn, tăng sinh khả dụng dinh dưỡng và giảm mùi.

Lợi ích:

• Nhiều nghiên cứu ruminant cho thấy bổ sung enzyme fibrolytic vào khẩu phần tăng năng suất kinh tế, tăng thu hồi chất khô (DM) và sữa cho bò, giúp cải thiện hiệu quả sử dụng thức ăn thô như cỏ, rơm, bã nành.
   

2.5. Dùng enzyme trong thức ăn chăn nuôi công nghiệp (pre-mixed)

Chi tiết:

• Các nhà máy sản xuất cám thường bổ sung sẵn enzyme (nhất là phytase) vào công thức công nghiệp, giúp tăng hấp thu phospho và giảm phospho vô cơ thêm vào.
• Việc này giúp nông dân thuận tiện, không cần thao tác thêm và đảm bảo tính đồng đều giữa các lô cám.

Dẫn chứng:

• Trong chế độ nuôi heo, bổ sung enzyme đa thành phần (phytase kết hợp nhiều carbohydrate) làm tăng hấp thu P rõ rệt, cải thiện sức khỏe xương và cải thiện gene vận chuyển canxi photpho ở ruột non.
   

3. Những lưu ý khi sử dụng enzyme trong chăn nuôi

• Chọn loại enzyme phù hợp từng vật nuôi và khẩu phần.
• Tuân thủ liều lượng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
• Tránh phối hợp với kháng sinh liều cao hoặc chất sát khuẩn.
• Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, nhiệt độ <30°C.
• Kết hợp enzyme với men vi sinh để đạt hiệu quả tiêu hóa tối ưu.
   

4. Các loại enzyme được sử dụng phổ biến

5. Kết luận: Bổ sung enzyme bằng cách nào là tối ưu nhất?

Không có một phương pháp cố định cho mọi trang trại. Tùy điều kiện chăn nuôi, quy mô, công thức thức ăn và giai đoạn sinh trưởng, người chăn nuôi có thể chọn trộn trực tiếp, sử dụng probiotic, men ủ hay cám công nghiệp có bổ sung enzyme.

Điều quan trọng nhất là chọn sản phẩm enzyme uy tín, có kiểm nghiệm chất lượng để đạt hiệu quả tối đa, vừa tiết kiệm chi phí, vừa nâng cao sức khỏe đàn vật nuôi.

ĐẠI LÝ MEN PHÚC NGHĨA

Địa chỉ: 103 TRIỆU QUANG PHỤC PHƯỜNG 11 QUẬN 5

Hotline: 0902.319.664

Email: yeastphucnghia@gmail.com
Website: https://yeastphucnghia.com/